روانشناسی بازار و اهمیت آن در معامله گری

پیش فرض در مورد بازارهای مالی این است که بازارهای سهام منطقی هستند و بر مبنای اصول تعیین شده و صرفا اتفاقات اقتصادی و اخبار مربوط به این حوزه و به صورت منطقی پیش میروند و یکسری اطلاعات و تجزیه و تحلیل های تکنیکال و فاندامنتال هستند که روند بازار را تغیین میکنند.اما در حقیقت صرفا این مسائل به تنهایی تعیین کننده روند بازار و قیمت سهام نیستند بلکه رفتار و احساسات و تصمیمات احساسی سرمایه گذاران ( روانشناسی بازار ) تاثیر بسزایی در تعیین قیمت ها و شکل گیری روند بازار دارد.

بازار نسبت به برخی از انواع اتفاقات و اطلاعات بیش از حد واکنش نشان میدهد و نسبت به برخی دیگر واکنش کمتری دارد.

روانشناسی بازار به احساست غالب فعالان بازار مالی در هر مقطع زمانی اشاره دارد و به بررسی رفتارهای فردی در معاملات میپردازد.

به عنوان مثال اگر سرمایه گذاران به طور ناگهانی اعتماد خود را نسبت به بازار از دست بدهند و عقب نشینی کنند ممکن است منجر به سقوط بازار شود.در این مطلب در مورد روانشناسی بازار و تاثیر آن بر معاملات صحبت میکنیم.

روانشناسی بازار چیست؟

رفتار معامله گران در بازار یکی از تاثیر گذارترین مسائل در تعیین روند بازار و قیمت سهام در بازارهای مالی مختلف همچون فارکس،ارزهای دیجیتال و بورس و ..است.ورود به روانشناسی بازار و درک رفتار معامله گران تأثیر بسزایی در تصمیم گیری درست و مناسب برای معامله گری دارد.

احساست سرمایه گذاران میتواند عملکرد بازار را در جهت های مغایر با اصول بنیادی هدایت کند.بررسی و تجزیه و تحلیل مکانیزم و الگوهای رفتاری معامله گران و فعالان بازارهای مالی را روانشناسی بازار مینامند.

روانشناسی بازار یا همان روانشناسی تجارت به احساسات و وضعیت ذهنی اشاره دارد که به موفقیت یا شکست در بازارهای مالی کمک میکند.روانشناسی بازار جنبه های مختلفی از شخصیت و رفتارها و احساسات افراد را بیان میکند که در تصمیمات و اقدامات تجاری آنها تاثیر گذار است.

روانشناسی بازار میتواند به اندازه تجزیه و تحلیل تکنیکال و فاندامنتال و مهارت های فنی و دانش و تجربه در موفقیت در بازارهای مالی تا‌ٔثیر گذار باشد.

ترس و طمع و امید و پشیمانی واژه هایی هستند که هر معامله گری با آنها آشنایی دارد و آنها را درک کرده است و در طول زندگی تجاری و معامله گری خود آنها را تجربه کرده است.این موارد معمولا با روانشناسی بازار مرتبط هستند.

در علم روانشناسی بازار رفتار و احساسات معامله گران و سرمایه گذاران مورد ارزیابی و بررسی قرار میگیرد و سپس پیش بینی میشود که معامله گران در موقعیت های مختلف ممکن است چه رفتاری از خود نشان دهند.

اهمیت درک روانشناسی بازار

اگر یک معامله گر استراتژی معاملاتی خود را با روانشناسی تجارت مناسب همراه نکند بهترین بهره وری را از استراتژی های خود نخواهد داشت.

روانشناسی بازار جزء اساسی فرآیند تصمیم گیری سرمایه گذار است که ممکن است به توضیح اینکه چرا برخی تصمیمات منطقی تر از سایر تصمیمات به نظر میرسند کمک کند.

 

در حالی که تئوری مرسوم بازار میگوید همه معامله گران در بازار منطقی رفتار میکنند، اما در عین حال در نظر نگرفتن جنبه احساسی  رفتارهای معامله گران میتواند منجر به نتایج غیر منتظره ای شود.مبانی و نظریه های روانشناسی بازار با استدلال منطقی بودن بازار در تضاد هستند.

گاهی ممکن است شرایط سهام یک شرکت از نظر تحلیل تکنیکال و بنیادی در شرایط مناسبی قرار داشته باشد اما سرمایه گذاران به دلیل بدبینی نسبت به شرایط اقتصادی کشور از خرید سهام خودداری کرده و اقدام به فروش پورتفوی خود کنند.

در بسیاری از مواقع با وجود داشتن استراتژی های معاملاتی مناسب ،باز هم موفق به کسب سود نمیشوید.اینجاست که متوجه اهمیت روانشناسی بازار میشوید.

Market Psychology به ما می آموزد که هر روند خاصی که در بازار اتفاق می افتد بیشتر از اینکه سود یا زیان ناشی از تغییر قیمت بازار را به ما نشان دهد، نشان دهنده جو حاکم بر بازار است.

به کمک شناخت روانشناسی بازار و شناخت احساسات فردی خود به عنوان معامله گر این امکان برای ما مهیا میشود تا از اخذ تصمیمات هیجانی و احساسی اجتناب کرده و تصمیم گیری منطقی تری برای معامله داشته باشیم و سرمایه خود را بهتر مدیدیت کنیم.

روانشناسی معامله گری

کنترل بر احساسات و اخذ تصمیمات عاقلانه در بازارهای مالی که پر از نوسان و هیجان هستند امری ضروری است و از مهم ترین ویژگی های یک تریدر موفق محسوب میشود.

معامله گری و سرمایه گذاری در بازارهای مالی یک علم پیچیده است که شامل درک ابزارهای مالی، نمودارها،الگوها،شرایط بازار،مدیریت ریسک و بسیاری از عوامل دیگر است.

اما تبدیل شدن به یک معامله گر موفق علاوه بر تسلط بر دانش فنی و آگاهی از علم تحلیل تکنیکال و فاندامنتال و شناخت بازار نیازمند یک ذهنیت مناسب و همچنین تسلط بر احساسات و غرایز و آشنایی با روانشناسی بازار برای طی کردن پیچیدگی روانی تجارت است.

تفاوت در احساسات و غرایز و رفتارهای شخصیتی می تواند عمیقاً بر روند تصمیم گیری شما در بازارهای مالی تاثیر بگذارد به همین دلیل نیاز است که درک روانشناسی مالی منحصر به فرد خود را داشته باشید.

نظم و انظباط و ریسک پذیری دو مورد از حیاطی ترین جنبه های روانشناسی معاملات هستند زیرا اجرای این موارد توسط یک تریدر برای موفقیت او در استراتژی های معاملاتی اش الزامی است.

میتوانید مقاله ی  7 ویژگی یک معامله گر موفق را هم مطالعه کنید.

 

نکات کلیدی درباره روانشناسی بازار

-روانشناسی بازار جز‌ء اساسی فرآیند تصمیم گیری معامله گر است که ممکن است به توضیح اینکه چرا برخی تصمیمات منطقی تر از برخی دیگر هستند بپردازد.

-حرص و طمع از مهمترین عوامل تاثر گذار روی تصمیم گیری فعالان بازار است که ممکن است باعث اخذ تصمیمات بسیار خطرناک شود.

-روانشناسی بازار در درجه اول با تاثیر طمع و ترس مشخص میشود.

-ترس از ضرر یا تکرار ضرر باعث میشود که معامله گر تصمیماتی بگیرد که از ریسک اجتناب کند و بازده کمتری بدست بیاورد.

 

 

پیش بینی روانشناسی بازار

به طور کلی دو روش برای انتخاب سهام و معامله گری برای سرمایه گذاران  و متخصصان وجود دارد که یکی از این دو روش به روانشناسی بازار توجه دارد.

تحلیل بنیادی به دنبال انتخاب سهم برتر و برنده از طریق تجزیه و تحلیل اطلاعات مالی شرکت در زمینه صنعت مورد نظر است این تحلیل بیشتر وابسته به اعداد و ارقام است و روانشناسی در این نوع تحلیل جایی ندارد.

-تحلیل تکنیکال بر روندها ،الگوها و سایر شاخص هایی که قیمت سهام را بالا و پایین میکند تمرکز دارد،روانشناسی بازار یکی از این عوامل محرک است.

پیشینه تحقیقات روانشناسی بازار

تا کنون مطالعات زیادی در باره تاثیر عوامل روانشناختی و احساسات فردی بر عملکرد معامله گران و روند حرکت بازار صورت پذیرفته است .آموس تورسکی اقتصاد دان و دانیل کانمن روانشناس برنده جایزه نوبل اولین کسانی بودند که نظریه بازار کارآمد و بازار متعارف را به چالش کشیدند.

آنها این نظریه را که افراد در بازارهای مالی صرفا بر اساس اصول و اطلاعات منطقی و تعریف شده تصمیم گیری میکنند را رد کردند.

آنها با رد این نظریه در زمینه تئوری اقتصاد رفتاری پیشگام شدند.مطالعات و تئوری های آنها بر خطاهای سیستماتیک افراد در تصمیم گیری تمرکز دارد.بر همین اساس برخی از سوگیری های شناختی مانند ترس از دست دادن ،تعصبات بیش از حد و ترس از عملکرد اشتباه تاثیر زیادی بر تصمیم گیری های اقتصادی دارد.

تاثیر احساسات سرمایه گذاران بر روند بازار

ترس:ترس یکی از قوی ترین عوامل تاثیر گذار در شرایط و تصمیمات انسانهاست.ترس از ضرر بیشتر چیزی است که باعث میشود در دوره رکود یا اصلاح  بازار معامله گران سهام یا دارایی و ارزهای دیجیتال خود را بفروشند.

یکی از روشهای مقابله با این ترس این است که همه سرمایه خود را وارد بازار نکنید و بیش از حد به خودتان فشار وارد نکنید.

به این معنی که زمانی که شما ۱۰ درصد دارایی خودتان را سرمایه گذاری میکنید یا در معامله ارزهای دیجیتال وارد میکنید نسبت به زمانی که ۵۰ درصد و یا ۱۰۰درصد دارایی خودتان را گذاشته اید ترس کمتری بر شما غلبه خواهد کرد و فشار کمتری خواهید داشت.

سرمایه گذاری پولی که ترس از دست رفتن آن را دارید باعث استرس و غلبه ترس بر تصمیم گیری شما میشود.حتی با وجود مهارت زیاد و داشتن استراتژی معاملاتی مناسب زمانی که با پول مثلاً اجاره ماه بعدتان سرمایه گذاری کرده اید تصمیم گیری های مناسبی نخواهید داشت.

بسیاری از تریدرها و سرمایه گذاران،سرمایه گذاری را یک استراتژی بلند مدت میدانند اما خیلی از آنها تحت تاثیر احساساتشان قرار میگیرند و اجازه میدهند ترس بر تصمیمات و اعمالشان غلبه کند و با کوچکترین نشانه ای از رکود بازار اقدام به فروش میکنند.

برخی دیگر از معامله گران کوتاه مدت در معاملات روزانه شان از دستورالعملهای سخت گیرانه پیروی میکنند تا بر ترس غلبه کنند و ترس را از معاملاتشان دور کنند.

دلبستگی:

یکی دیگر از احساساتی که تا‌‌‌ٔثیر زیادی در تصمیم گیری تریدرها دارد وابستگی یا دلبستگی است.زمانی که یک سهم یا دارایی عملکرد خوبی دارد و سود دهی آن جذاب است این موضوع ممکن است باعث شود که آن را مدت زمان بیشتری نگه دارید.

اگر که استراتژی شما کسب سود بیشتر است نباید وابسته به یک سهام با ارزش شوید.

احساسی عمل نکنید و برای هر کدام از سهم هایتان هدف تعیین کنید و زمانی که به اهداف قیمتی تان رسیدید،سرمایه هایتان را نقد کنید و درصدی از آن را بر دارید و اگر خواستید با بخشی از آن پول دوباره سرمایه گذاری کنید.

روانشناسی بازار به کمک تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال با تجزیه و تحلیل و بررسی نمودارهای قیمت به دنبال یافتن الگوهایی است که تداوم روند و یا تغییر روند قیمت فعلی را نشان دهند.تحلیل گران بازارهای مالی بر این باورند که این الگوها حاصل از روانشناسی بازار است.

به این معنی که نمودار قیمت بیانگر احساساتی مانند ترس،طمع،امید و یأس و رفتارهای گروهی است.بررسی نمودارهای قیمت نشان میدهد که معامله گران چگونه به انتظارات آینده بازار واکنش نشان میدهند.

به طور کلی معامله گران بازارهای مالی معتقدند قیمت هایی که در گذشته مورد توجه قرار گرفته اند ممکن است دوباره حمایت شوند،بر این اساس ،در تحلیل تکنیکال سطوح حمایت و مقاومت از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع از سطوح حمایت و مقاومت برای بررسی قیمت ها در گذشته و پیش بینی قیمت در آینده استفاده میشود.

این نواحی را میتوان با استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال مانند خطوط روند و ابزار فیبوناچی مشخص کرد.از آنجا که معامله گران با بررسی قیمت سهم در گذشته ، شرایط سهام در آینده را پیش بینی میکنند میتوان گفت روانشناسی بازار نقش اساسی را در روند بازار ایفا میکند.

جمع بندی

استفاده از روانشناسی بازار و همچنین روانشناسی معامله گری به شما کمک میکند که نتایج بهتری از استراتژی های معاملاتی خود کسب کنید.در هنگام ورود به بازارهای مالی چند نکته را مد نظر داشته باشید.

اول اینکه با پول و دارایی مازادتان شروع به معامله کنید ،با پول قرضی و وام و سرمایه ضرروی زندگی تان معامله گری نکنید.بر احساست خود غلبه کنید و اهداف منطقی برای خودتان در نظر بگیرید.

رفتار سرمایه گذاران را در نظر بگیرید و زمانی که اکثریت فروشنده اند خریدار باشید و بر عکس زمانی که به شدت در قیمت های بالا میخرند شما فروشنده باشید.

این نکته مورد نظر کارشناسان و سرمایه گذاران است که احساسات معامله گران بر روند بازار و قیمت ها تاثیر گذار است و هر معامله گر حرفه ای میداند که داشتن آگاهی از مباحث روانشناسی بازار در کنار داشتن مهارت و آشنایی با روش های معاملات و مدیریت سرمایه میتواند به موفقیت وی در بازارهای مالی کمک کند.